İlimiz fındık
alanlarında son yıllarda yaygın olarak görülen külleme hastalığı ile zamanında
mücadele edilmediği takdirde verim ve kalite kayıpları meydana
gelebilmektedir.
Fındık bitkisinin önemli
hastalıklarından biri olan külleme hastalığı etmeni bir fungus olup, kışı yere
dökülen yapraklarda ve hastalıklı bitki artıklarında geçirir. Hastalık
ilkbaharda gelişmekte olan yaprak ve sürgünler üzerinde belirtilerini gösterir.
Hastalık rüzgarla taşınarak bitkiden bitkiye yayılır. Külleme hastalığında,
yapraklardaki belirtiler, yaprağın her iki yüzeyinde de oluşabilir. Hastalık
etmeninin, yaprakların alt kısımlarında gelişmesi ile ilk başlarda üst
kısımlarda renk açılmaları ve sarımsı lekeler halinde belirtileri
görülür. Daha sonra ilerleyen zamanlarda yapraklar giderek kahverengileşmeye,
gevrekleşmeye, kıvrılmaya başlar ve vaktinden önce dökülürler. Genç sürgünlerde
ve yapraklarda yüzeyde ilk önce un serpilmiş gibi bir görüntü oluşmakta;
ilerleyen dönemlerde renkte matlaşma ve kahverengileşme meydana gelmektedir.
Özellikle erken dönemde hastalığa yakalanan çotanaklarda kurumalar
gözlenmektedir.
Fındıkta külleme
hastalığına karşı kültürel ve kimyasal mücadele
yöntemleri uygulanmaktadır.
Kültürel mücadelede; bulaşma kaynaklarının azaltılması için
yere dökülen yapraklar ile hastalıklı bitki artıkları toplanmalı, bulaşık dip
sürgünleri kesilmeli ve imha edilmelidir. Bahçede nemi azaltmak, iyi bir hava sirkülâsyonu
ve yeterli ışıklanma sağlamak için budama ve yabancı ot mücadelesine
önem verilmelidir.
Kimyasal mücadelede; külleme hastalığı fındık
bahçelerinde hava sıcaklıklarına bağlı olarak, Nisan ayı ortalarından itibaren
görülmeye başlar ve belirtiler görülür görülmez ilaçlamaya başlanır. Daha
önceki yıllarda bahçede hastalık görülmüş ise belirtiler görülmeden
de, çotanak bağlama döneminde, ilaçlama yapılır. Hastalığın şiddeti, iklim
koşulları ve ilacın etki süresi dikkate alınarak ikinci ve diğer ilaçlamalara
hasada kadar devam edilir. İlaçlamalarda Bakanlığımızca tavsiyesi olan ruhsatlı Bitki Koruma
Ürünlerinden herhangi biri (Fluopyram 200 g/l+Tebuconazole
200 g/l SC aktif maddeli BKÜ 100 litre suya 25 ml, 200g/l Boscalid+100g/l
Kresoxim dekara 35 ml ve %80Kükürt WG BKÜ 100 litre suya 400 ml) kullanılmalıdır.
İlaçlamalarda sırt pülverizatörü, mekanik, motorlu veya hidrolik bahçe
pülverizatörü kullanılmalıdır. İlaç etiket bilgilerine dikkat edilmeli,
ürüne tavsiyesi olan Bitki Koruma Ürünü ile zamanında ve uygun doz ile
tüm bitki yüzeyini kaplayacak şekilde uygulamalar gerçekleştirilmelidir.
Üreticilerimizin külleme
hastalığına bağlı ürün ve kalite kaybı yaşamamaları için fındık bahçelerini
kısa aralıklarla kontrol etmeleri söz konusu hastalık ile zamanında mücadele
edebilmeleri açısından son derece önemlidir. Kimyasal mücadelenin fındık
bahçelerinde iyi bir kaplama sağlayacak şekilde yapılmasına dikkat
edilmeli, çisentili ve mevsim için anormal sayılabilecek çok sıcak günlerde ve
güneşli günlerde öğle saatlerinde ilaçlama yapmaktan kaçınılmalıdır. İlaçlama
esnasında tüm koruyucu önlemler alınmalı, koruyucu maske gözlük ve eldiven
mutlaka kullanılmalıdır. Fındık üreticilerimizin İl ve İlçe Gıda Tarım ve
Hayvancılık Müdürlüklerimize başvurmak suretiyle ayrıntılı bilgi almaları
faydalarına olacaktır.