İlimizde fındık 934 000 dekar alanda yetiştiriciliği
yapılan ve ekonomik önemi olan bir üründür. Üretim sezonu boyunca budama,
gübreleme, hastalık ve zararlılarla mücadele, hasat, harman ve depolama gibi
teknik uygulamaların gereği gibi yapılması, verim ve kalite artışı
sağlayacaktır. Fındık hasadının başlayacağı bu günlerde üreticilerimizin hasatla
ilgili kriterleri dikkate almaları, kurutma ve depolama işlemlerini gerektiği
gibi yapmaya dikkat etmeleri gerekmektedir. Konu ile ilgili bir açıklama yapan
Samsun İl Gıda Tarım Hayvancılık Müdürümüz Nail KIRMACI şunları söyledi:
“Fındık hasadına başlanmadan önce bahçelerde genel temizlik
yapılmalıdır. Hasadı güçleştirebilecek yabancı otlar biçilerek temizlenmelidir.
Bahçelerimizin önemli bir kısmı karışık çeşitlerle kurulu olduğundan farklı
çeşitler aynı zamanda hasat olgunluğuna gelmemektedir. Bazı çeşitler erken bazı
çeşitler geç olgunlaşmaktadır. En uygun yöntem farklı çeşitlerin ayrı ayrı ve
olgunlaştıklarında hasat edilmeleridir. Ancak pratikte karışık çeşitlerle
kurulu bahçelerde hâkim olan çeşit olgunlaştığında hasat işlemi yapılmaktadır. Fındıkların
hasat olgunluğuna geldiği bazı özelliklere bakılarak anlaşılmaktadır. Bu
özellikler; zurufların iyice kızarması, fındık tanelerinin zuruf
içerisinde hareket etmesi, sert meyve
kabuğunun ¾ nispetinde kızarması, ve iç fındığın kendine has sertlik ve tadının
olması, sağlam ve dolgun meyveleri taşıyan dalların sallandığı zaman mevcut
meyvelerin ¾’ünün daldan dökülmesi
fındığın hasat olgunluğuna ulaştığını gösterir. Hasat olgunluğuna ulaşmadan
toplanan fındıklarda sert meyve kabuğu donuk olur, iç kabuğu iyice doldurmaz,
buruşuk iç oranı artar ve randıman düşer. Fındık çeşitleri kendine has sertlik,
lezzet ve tada ulaşmadan hasat edilmesi durumunda meyve kalitesi düşer. Uzun
süre muhafaza edilmeleri güçleşir ve kolay bozulurlar.
Fındığın en iyi hasat edilme şekli dalların silkelenmesi
ile yerden ve bekletilmeden toplanmasıdır. Böylece fındıklar tam hasat
zamanında toplanır, randıman ve kalite
iyi ayrıca dal ve dalcıklar ile gelecek yılın tomurcukları da zarar görmemiş
olur. Yerden toplamaya uygun olmayan bahçelerde daldan elle toplanacaksa; dalların
birbirine sürtünmemesi, çotanakların dallara birleştiği yerden tek tek toplanması,
gelecek yılın mahsulünü oluşturacak dal, dalcık ve tomurcukların zarar görmemesi
için sıyırma şeklinde toplama yapılmaması, hasadı yapılan dalın dikkatlice
yerine bırakılması gerekir. Hasatta fındığın kızışmasına neden olan naylon
çuval kullanılmamalı, yerine jüt veya file çuvallar kullanılmalıdır. Çuvallara
toplanan fındıklar harman yerine taşınır. Harman yerlerinin hafif bir meyil
verilerek betondan yapılması uygundur. Harman yerine getirilen fındıklar yığın
halinde bırakılmamalı, 10-15 cm kalınlığında bir tabaka halinde serilerek
güneşli havalarda kurumaları sağlanmalıdır. Harmanlama da fındığın iyice
kurumasına özen gösterilmeli, nem oranı
kabuklu fındıkta % 12’yi iç fındıkta % 6’yı
geçmemelidir. Kurumuş fındıkları çuvallama sabah erken veya akşam geç
saatlerde yapılmalı, fındıklar sıcak halde iken çuvallama yapılmamalıdır.
Kuruyan fındıklar jüt veya fileli çuvallarda zemini tahta olan depoda yüksek
yığınlar oluşturmadan bırakılmalıdır. Depo olarak kullanılacak yerin serin,
kuru ve havalanabilir nitelikte olması durumunda ürün 1 yıl kadar özelliği
bozulmadan muhafaza edilebilir. Hasat olgunluğundan önce toplanmış iyi
kurutulmamış ve fazla nemli fındıkların muhafazası oldukça güç olup, kızışma, acılaşma ve küflenme meydana gelir. Ayrıca insan
ve hayvan sağlığı için zararlı olan aflatoksini oluşturan etmenlerin de fındıkta
erken toplama, olumsuz koşullarda harmanlama ve uygun olmayan depolama
şartlarından kaynaklanabileceği göz ardı edilmemelidir.
Karadeniz
bölgesinde fındık hasadı, iklime bağlı olarak yıllara göre değişmekle birlikte
genel olarak Ağustos ayının birinci yarısında başlamaktadır. Fındık
yetiştirilen Bölge İllerinde olduğu gibi İlimizde de her yıl ‘Fındık Hasat ve İhraç Tarihlerini Belirleme
Komisyonu’nca fındık alanlarında yapılan inceleme sonucunda hasat ve ihraç tarihleri
belirlenmektedir. Fındık hasat ve İhraç tarihlerini Belirleme Komisyonu
çalışmaları neticesinde alınan karara göre 2017 yılı ürünü için Samsun İlinde fındık
toplanmasına; sahil kuşakta 10.08.2017, orta kuşakta 05.08.2017, yüksek kuşakta
ise 15.08.2017 tarihlerinde başlanabilecektir. Fındık üreticilerimizin, İlimiz
için belirlenen hasat tarihlerini dikkate alarak fındık hasadına başlamaları,
ayrıca hasat, harman ve depolama işlemlerini tekniğine uygun olarak yapmaya özen
göstermeleri, kaliteli ve randımanı iyi olan ürün elde
önem arz etmektedir.”